Hoe gezond zijn pepers?

Voor we die vraag beantwoorden eerst even waar de pittigheid van pepers vandaan komt. Het stofje dat pepers heet maakt heet capsaïcine. Het zit vooral in de zaadjes maar ook in het vruchtvlees. De stof activeert specifieke zenuwcellen in de tong die je hersenen het seintje geven dat je iets pikants eet. En zo krijg jij het gevoel dat je tong in brand staan. De ene peper is overigens pittiger dan de andere. 'Pit-topper' is de Pepper X. Deze vierkante, groengele peper is ongeveer 500 keer zo heet als een jalapeño. Hoe pittig een peper is, wordt uitgedrukt met de schaal van Scoville. De Scoville score van een peper wordt bepaald door een precieze hoeveelheid van de gedroogde en gemalen peper te verdunnen met suikerwater totdat er geen pittigheid meer kan worden geproefd. De laagste Scoville-score is voor de paprika, deze scoort 0 Scoville Heat Units (SHU). Veel gegeten in Nederland is de Spaanse rode peper die een stuk pittiger is dan de paprika, want 1.000 tot 1.500 SHU. Bekend als hete peper is de Madame Jeannette, deze 'dame' scoort 125.000 tot 325.000 SHU. Toch valt dat nog mee als je je realiseert dat de op 1 na heetste peper (de Caroline Reaper) een SHU heeft van 2,2 miljoen. En met stip bovenaan staat 'Pit-topper' Pepper X dus met een heetheid van maar liefst 2,69 miljoen SHU.

Val je af van hete pepers?

Er zit een bron van waarheid in deze opmerking. Capsaïcine kan namelijk goed zijn voor je gewicht. Door regelmatig een lepeltje peper aan je maaltijden toe te voegen krijg je minder snel trek én je verbruikt meer calorieën. Het stimuleert je vetverbranding. Overigens moet je geen heel grote wonderen verwachten, maar het effect is er wel. Dit komt doordat pepers de aanmaak van bruin vet stimuleren. Bruin vet stimuleert je verbranding (van calorieën) doordat het vet en suiker omzet in warmte. Mensen met meer bruin vet hebben een snellere verbranding. De kou opzoeken, door je buiten in de winter minder warm te kleden of thuis de verwarming een graad lager te zetten, stimuleer je ook de aanmaak van bruin vet. Dit is waarschijnlijk de bekendste manier. Maar ook het eten van rode peper is dus een prikkel om de aanmaak van bruin vet te stimuleren. Zoals al gezegd zijn de effecten niet heel spectaculair: met een halve theelepel rode peper in je eten, geef je je verbranding een piepklein zetje.

Helpen pepers bij het prikkelbare darmsyndroom?

Als je last hebt van het prikkelbare darmsyndroom (PDS) is de kans juist groter op klachten wanneer je pikant eet. Darmen zijn bij PDS namelijk gevoeliger voor capsaïcine. Pittig eten kan dan leiden tot symptomen die horen bij PDS, zoals een opgeblazen gevoel, diarree, buikpijn en buikkrampen. Overigens kun je ook bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa pittig en gekruid eten beter laten staan. Bij deze darmziekten kunnen ontstekingen kleine wondjes in je darm veroorzaken. Je kunt je vast voorstellen dat je darmen dan gevoeliger zijn voor pittig en gekruid eten. En ook bij brandend maagzuur kan pittig eten klachten in de hand werken. Overigens geldt bij al deze maag- en darmaandoeningen: iedereen is verschillend. Probeer daarom uit hoe jij reageert op pikante pepers. Misschien verdraag je de relatief milde Spaanse peper wel.

Zijn pepers een goede remedie tegen verkoudheid?

Capsaïcine verdooft je pijnzenuwen in je neus een beetje, waardoor ze minder gevoelig worden. Er zijn Nederlandse ziekenhuizen die een capsaïcinebehandeling uitvoeren bij loopneuzen zonder duidelijke oorzaak zoals een ontsteking of allergie. Door de capsaïcine wordt de zenuwvezel in het neusslijmvlies overprikkeld. Het gevolg: de neus is langdurig minder gevoelig voor allerlei andere prikkels en ‘druppelt’ minder.

Maken pepers je smaakpapillen kapot?

Nee, gelukkig niet. Wel worden je smaakpapillen door hete pepers tijdelijk een beetje verdoofd. Daardoor kun je het gevoel hebben dat ze kapotgaan. Maar die verdoving trekt weer weg zodat je smaken daarna weer gewoon kunt waarnemen. Als je vaker pittig eet en de pittigheid ook opvoert, wen je er wel aan en bouw je een zogenoemde ‘tolerantie’ op. De pittigheid verdooft je smaakpapillen dan minder snel.

Helpt een biertje tegen een te pikante peper?

Nee, blussen met een biertje of bijvoorbeeld water, werkt averechts. Word je verrast door een pittig gerecht, neem dan wat brood of een hap gekookte rijst. Dit absorbeert de capsaïcine. Ook een slok suikerwater, zuivel, een schep jam of honing helpt, zelfs nog wat meer dan brood of rijst.

Christel Vondermans is diëtist. Ze geeft graag praktische adviezen en begrijpelijke uitleg, zodat een gezonde leefstijl voor iedereen een stukje haalbaarder en leuker wordt.